کیوی با نام علمی Actinidia deliciosa از خانواده Actinidiaceae می باشد. کیوی درختی است دو پایه و دارای ریشه های نسبتا ضخیم و سطحی می باشد. بنابراین بهتر است از شخم عمیق در اطراف تنه درختان خودداری شود. کیوی به خوبی مواد غذایی داخل خاک را جذب می کند و چنانچه کمبود مواد غذایی به وجود آید به سرعت علائم کمبود را نشان می دهد. در واقع یکی از مهمترین فاکتورهایی که در کمیت و کیفیت کیوی موثر می باشد کوددهی مناسب است.
کیفیت میوه کیوی در زمان برداشت و نیز طی دوران ذخیره سازی به وضعیت میوه کیوی از لحاظ عناصر غذایی بستگی دارد. بنابراین، بهتر است باغداران از کودهای آلی و شیمیایی در باغ های خود در جهت عملکرد بالاتر استفاده کنند. کاربرد عناصر غذایی معمولا منجر به افزایش عملکرد خواهد شد اگر چه کاربرد زیاد و یا نامتعال عناصر غذایی اثرات سوء بر روی محصول خواهد داشت. بنابراین تغذیه درختان کیوی امری مهم در زمینه تعادل بهتر موتد غذایی ایجاد می کند.
خاک مناسب کشت درختان کیوی:
درخت کیوی گیاهی پر توقع است و باید در خاکی کشت شود که به خوبی مواد مورد نیاز آن را تامین نماید. درختان کیوی در خاک های عمیق آبرفتی بهترین رشد را دارند و در خاک های مومی و سیلیسی-لومی بهتر از خاک های شنی-لومی رشد می کنند. خاک مناسب برای کشت این درختان باید سبک و غنی از مواد آلی و دارای زهکشی مناسب بوده و عمق کافی داشته باشد. به دلیل حساسیت این گیاه به شوری بویژه نمک های بر و سدیمی، آب آبیاری بهتر است حداقل شوری را داشته باشد. خاک های حاوی کلرید، بیکربنات، بر و سدیم بیشترین خسارت را به گیاه وارد می کند. بالاترین PH برای رشد درختان کیوی محدوده 5/5 تا 6/5 می باشد.
مدیریت تغذیه و کوددهی درختان کیوی
یک برنامه غذایی مناسب در درختان کیوی می بایست توجه کافی به میزان متعادل و متوازن عناصر پر مصرف و کم مصرف داشته باشد. تغذیه درختان کیوی فرایندی پیچیده ای است که بسیاری از عناصر غذایی و برهمکنش های موجود در آنها را شامل می شود. یک برنامه کوددهی موفقیت آمیز از طریق انجام آزمایش خاک و برگ، ارزیابی عملکرد و کیفیت میوه و با توجه به علائم ظاهری و سابقه کوددهی به دست می آید. به منظور داشتن محصولی با کیفیت مطلوب، دسترسی به میزان مناسبی از عناصر غذایی ضروری می باشد. در این مقاله توضیحاتی در رابطه با نقش موثرترین عناصر غذایی مورد نیاز درختان کیوی برای کمک به کارشناسان و کشاورزان محترم ارائه شده است. به این امید که در اقتصاد کشور موثر باشد.
تاثیر کود نیتروژن در رشد درختان کیوی:
کمبود نیتروژن در درختان کیوی ابتدا بصورت زرد شدن کامل برگ های مسن تر و یا برگ های پایین شاخه بروز می کند و به مرور در صورت شدت کمبود کل برگ های شاخه زرد و بی رنگ می شوند. لازم به تذکر است در خاک های رسی به دلیل اشباع شدن خاک از آب در زمان بارنگی های بهار در شمال کشور کمبود نیتروژن بروز می کند که در این زمان بهتر است قبل از هر عملی نسبت به ایجاد زهکش سطحی اقدام شود.
کمبود نیتروژن در درختان کیوی ابتدا باعث کاهش رشد می شود. همچنین اندازه میوه و تعداد میوه نیز کاهش می یابد. به این خاطر رساندن میزان مناسب و مورد نیاز این عنصر به گیاه در تولید آن نقش فراوانی دارد. از این رو ما به شما کودهای حاوی نیتروژن شرکت رهروان رویش سبزمانند انکسترا 5-5-30، هورتی گرو 10-20-30، سولویتا 10-10-30 و نیترومول را توصیه می کنیم.
تاثیر کود فسفر در رشد درختان کیوی:
فسفر با کمترین علائم ظاهری کمبود آن در کاهش رشد کیوی موثر است. کمبود این عنصر موجب نازک شدن ساقه ها و کوچک شدن برگ ها می شود. مصرف این کود در زمان قبل از گدهی با استفاده از کودهای فسفر بالا شرکت رهروان رویش سبز مانند کورت پی، هورتی گرو 20-50-5، کمبی فست 10-52-10 توصیه می شود.
تاثیر کود پتاسیم در رشد درختان کیوی:
اولین علائم کمبود پتاسیم کاهش رشد گیاه در دوران شکوفه دهی و جوانه زدن است. کمبود پتاسیم در کاهش کیفیت محصول تولیدی تاثیر فراوان دارد. از علائم کمبود پتاسیم در درختان می توان به پیچیدگی حاشیه برگ ها، تغییر رنگ برگ به قهوه ای، سوختگی و نکروزه شدن برگ ها، ریزش برگ ها و کوچک شدن میوه اشاره کرد. همچنین پوسیدگی شکوفه ها در کیوی تحت تاثیر کمبود پتاسیم است. کمبود پتاسیم به شدت عملکرد تولید میوه را کاهش داده، تعداد، اندازه و کیفیت محصول را تحت تاثیر قرار می دهد.
به این منظور جهت جلوگیری از این عارضه می توانید از کودهای حاوی پتاسیم شرکت رهروان رویش سبز مانند هورتی گرو 40-5-5، هورتی گرو 30-5-15، کمبی فست 40-5-5، کمبی فست 36-12-12، کورت کا و کالی فوزاستفاده نمایید. به طور کلی کیوی نیاز زیاد به پتاسیم دارد تا مقاومت گیاه و میوه آن افزایش یافته و خاصیت انبار داری میوه افزایش یابد. برای اینکه کیوی بتواند به خوبی از پتاسیم استفاده نماید بهتر است کودی که حاوی منیزیم است به زمین داده شود.
تاثیر کود منیزیم در رشد درختان کیوی:
اولین علائم کمبود منیزیم کلروز سبز مایل به زرد در برگ های مسن است که در طول فصل مشاهده می شود. کلروز معمولا در حاشیه برگ شروع شده و سپس به طرف پایین بین رگبرگ های میانی پیش می رود. در بعضی موارد حاشیه برگ سبز باقی مانده و کلروز و بعد نکروز کمی بعد ار حاشیه برگ ها شروع می شود. جهت جلوگیری از این عارضه بهتر است از کودهای حاوی منیزیم استفاده شود.
بهترین روش کنترل این عارضه و جلوگیری از نمایان شدن آن استفاده از کودهای حاوی منیزیم می باشد. استفاده از این کود در زمان رشد درخت توصیه می شود. و بهتر است که به صورت محلول پاشی و یا کود آبیاری به کار برده شود و همچنین کاریرد این کود در زمان انتهای رشد گیاه نیز موثر است و در زمان کاربرد این کود توصیه می شود . در جهت کاهش میزان این کود در اکثر محصولات نیاز به کاربرد و بهینه کردن این کود می باشد.
عناصر ریزمغذی موثر در رشد درختان کیوی:
روی: عنصر روی در گیاه نسبتا متحرک است . که علائم کمبود آن به صورت برگ های کوچک و کلروز در بخش های جوان گیاه دیده می شود. کمبود عنصر روی به صورت جدی می تواند رشد جانبی ریشه ها را کاهش دهد. نشانه های کمبود در گیاه معمولا تا اواسط فصل به نظر نمی رسد. کمبود روی در درختان کیوی می تواند باعث ریزش میوه ها شود به طوری که مقدار زیادی از میوه ها نارس بوده و دچار ریزش میوه قبل از تشکیل می شود. در صورت مشاهده علائم کمبود روی می توانید از کودهای حاوی روی شرکت رهروان رویش سبز مانند زتا زینک، بیونوو زینک و کورت زینک استفاده نمایید.
بور: کودهای حاوی بور در جوانه زنی و گلدهی درختان کیوی نقش موثری ایفا می کند و بهترین زمان مصرف این کود ها در زمان تورم جوانه ها می باشد. که می توانید از کودهای حاوی بور شرکت رهروان رویش سبز مانند بتا بوراستفاده نمایید. لازم به ذکر است که در استفاده از کودهای حاوی بور توجه کافی داشته باشید به این خاطر که در ختان کیوی به ترکیبات اضافی بور حساسیت شدید نشان می دهند به همین دلیل مصرف کودهای حاوی بور با توجه به اینکه اراضی ساحلی معمولا دارای بور می باشند خیلی ضروری به نظر نمی رسد.
آهن: به طور کلی عناصر کم مصرف نسبت به عناصر پر مصرف در گیاه استفاده کمتری دارند. اگرچه عناصر کم مصرف به میزان کم مورد نیاز گیاه هستند اما کمبود این عناصر می تواند محدود کننده رشد و نمو در گیاهان شود. عناصر کم مصرف بیشتر فعال کننده آنزیم های گیاهی بوده و بعضی از آنها در ساختمان بافت های گیاهی نیز بکار می رود.
علائم کمبود آهن می توان به کلروز برگ ها اشاره کرد به این صورت که در برگ های جوان رگبرگ های میانی به رنگ سبز باقی مانده و پهنک برگ زرد می شود که علائم کمبود آهن به راحتی از سایر اختلاط تشخیص داده می شود و برگ های مسن اغلب سبز باقی می ماند. در موارد جدی تر کمبود آهن، رشد گیاه به شدت کاهش پیدا می کند. به منظور جلوگیری از وقوع این عارضه توصیه می شود از کودهای حاوی آهن شرکت رهروان رویش سبز مانند کورت پلاس فرو، هورتی فروم و کلات آهن سوناراستفاده نمایید.
کلسیم: کلسیم نقش مهمی در سفت شدن میوه و افزایش خاصیت انبارداری کیوی ایفا می کند. در این صورت استفاده از کودهای حاوی کلسیم مانند کورت کلسیم، اگرونوو کلسیم وکورت کلبر توصیه می شود.
مس: اولین علائم کمبود مس در درختان کیوی به صورت کلروز سبز روشن برگهای جوان نابالغ است که بعد از کلروز به منطقه میان رگبرگهای میانی گسترش یافته و رگبرگ های اصلی سبز باقی می مانند. با کمبود مس رشد درختان کیوی شدیدا کاهش می یابد و کمبود شدید مس منجر به از بین رفتن بخش های انتهایی گیاه و پیچش آنها و رنگ سیاه آن می شود. که ریزش برگها در این شرایط متداول است همچنین کاهش جوانه نیز از علائم کمبود مس است. کمبود مس معمولا در خاکهای شنی اسیدی، خاکهای آلی و آهکی روی می دهد. کاربرد کودهای حاوی مس قبل از جوانه زنی به نظر می رسد جهت جبران کمبود مس در درختان کیوی موثر می باشد. به منظور جلوگیری از عارضه کمبود مس در درختان کیوی به شما کود اگرونوو کاپر را توصیه می کنیم.